کپسول آتش نشانی یک محفظه حاوی مواد خاموش کنند آتش قابل حمل می باشد. که عمولا با یک ماده شیمیابی خشک یا تر خاموش کننده پر شده است. کپسول اتش نشانی معمولا برای حریق های جزیی و کوچک استفاده می شود اما انواع صنعتی آن تا اوزان ۲۵ و ۵۰ کیلوگرمی نیز تولید می شوند.
و از تجهیزات آتش نشانی اساسی و گاها الزامی برای نصب در ساختمان های مسکونی، اداری و صنعتی و همچنین محل های عمومی مانند پارک ها می باشد.
در چه مواردی نباید از کپسول آتش نشانی استفاده کرد ؟
کپسول خاموش کننده آتش نشانی برای آتشهایی که از کنترل خارج شده اند مثلاً به سقف رسیده یا دود تا همه محیط را گرفته و مخصوصاً زمانی که امکان انفجار در محیط وجود دارد و ممکن است جان کاربر کپسول را به خطر بیندازد ممنوع است
در این گونه مواقع از به تجهیزات پیشرفتهتر و افراد حرفهای برای مقابله با آتش وجود دارد
همچنین با توجه به این که هر کپسول اتش نشانی براساس حاوی چه ماده خاموش کننده ای است برای آتش هایی با منبع و ماده در حال اشتعال مربوطه تولید شده است و در بعضی حریق ها نا کارامد و غیر موثر است.
نحوه طراحی سیلندر کپسول خاموش کننده آتش نشانی
معمولاً کپسول خاموش کننده استاندارد آتش نشانی طوری طراحی می شوند که قابل حمل باشند و در صورت حجیم و بزرگ بودن نیاز به طراحی کاری و چرخ متصل برای حمل سریع آن میباشد
طراحی کپسول آتش نشانی یک ظاهر جهانی دارد که همه شرکتها به آن پایبند هستند
همچنین بدنه کپسول باید تحمل ماده خاموش کننده که با فشار پر شده هست داشته باشد در مقابل زنگ زدگی و ضربه مقاوم باشد و هیچگونه نشتی نداشته باشد
روی بدن کپسول باید یک نشانگر فشار درون کپسول باشد که در حالت ایدهآل عقربه آن روی رنگ سبز ایستاده است
نازل ماده آتش نشانی و نازل کپسول باید از شلنگ مقاوم و قابل انعطاف ساخته شده باشد که به راحتی بتوان مسیر خروج ماده خاموش کننده را تغییر داد و کنترل کرد.
انواع کپسول آتش نشانی براساس نحوه پر کردن ماده خاموش کننده
کپسولهای آتشنشانی برای تامین فشار لازم جهت پاشش ماده خاموش کننده انواع مختلفی دارد
- کپسولهای فشار ذخیره شده
- کپسولهای نوع کارتریج
در کپسولهای فشار ذخیره شده ماده خاموش کننده جهت پیشرانه خاموش کننده از عاملهای خاص استفاده میشود مثلاً در کپسولهای خشک شیمیایی از گاز نیتروژن به عنوان عامل پیشران استفاده میشود
در کپسولهای کف عامل پیشران هوا است
کپسولهای آتشنشانی با فشار ذخیره شده رایجترین نوع کپسولها میباشد
در نوع کارتریجی، گاز خارج کننده ماده خاموش کننده در کارتریج جداگانه نگهداری میشود. کارتریج باید هنگام فشار دادن دسته نازل جهت تخلیه ماده خاموش کننده سوراخ شود و فشار گاز به تخلیه ماده خاموش کننده می انجامد.
این نوع کپسول آتش نشانی بیشتر مصرف صنعتی دارد و خیلی رایج نیست.
کپسولهای آتشنشانی کارتریجی قابلیت شارژ سریع در محل را دارند. که کاربر می تواند به سرعت ان را شارژ کرده و دوباره برای خاموش کردن آتش اقدام کند.
نوع گاز پیشرانه در کپسول کارتریجی، معمولا دی اکسید کربن است. زیرا کارتریج های نیتروژه باید در دمای پایین استفاده شوند.
کپسولهای آتش نشانی دارای گاری و قابل حمل
معمولاً کپسولهای آتش نشانی و نیازی به چرخ گاری و دست کمکی که ندارند.
از همین نظر به راحتی قابل جابجایی می باشند.
کپسول های اتس نشانی بزرگتر و سنگین تر نیاز به تعبیه چرخ و گاری متصل به کپسول دارند. این مدل ها در مکان هایی که احتمال حریق گسترده تر داده می شود یا حساسیت بیشتری وجود دارد نصب می شود.
انواع کپسول آتشنشان بر اساس نوع ماده خاموش کننده
همانطور که در مقاله مربوط به آن گفتیم آتش نیاز به سه عامل ماده سوختنی گرما و اکسیژن دارد که بر اساس نوع ماده سوختنی میزان گرمایی که میتواند باعث حریق شود تعیین میگردد.
همچنین مادهای که عامل حریق است روش خاموش کردن آن را تعیین میکند.
مثلاً آتشهایی که عامل آنها نفت و مایعات میباشد را نمیتوان با آب خاموش کرد. همچنین آتشهایی که عامل آنها جرقه الکتریکی است.
از این رو کپسولهای آتشنشانی را میتوان بر اساس اینکه حاوی چه ماده خاموش کننده هستند دستهبندی کرد.
در این دستهبندی کپسول های آتش نشانی دی اکسید کربن، ماده خشک شیمیایی، ماده شیمیایی تر، فوم، پودر خشک و فوم قرار می گیرد.